Türkiye’de birileri darbeye hazırlanırken, 6 ay öncesinde, 11 Ocak 2016 tarihinde, her şeyden habersiz 1128 akademisyen bir bildiriye imza attı.
“Bu ülkenin akademisyen ve araştırmacıları olarak bu suça ortak olmayacağız” cümlesiyle başlayan bildiri, kopartılan büyük gürültüden sonra, “Barış İçin Akademisyenler Bildirisi”, imzacılarsa “Barış Akademisyeni” olarak anılır ve taşlanır oldular. (Taşlanmak sünnettir.)
Normal bir ülkede ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilecek ve birkaç gün tartışıldıktan sonra arşive kaldırılacak hadise, olaylar Türkiye’de, OHAL ve artığı zamanlarda geçtiği için 6 yılı aşkın süredir devam ediyor.
Bildiri ve imzacılarının ciddi bir hesaplaşmanın konusu olacakları birkaç gün içinde anlaşılmıştı. “İhanet”, “hain” gibi kelimelerle örülü suçlamalar havalarda uçuşmaya başlamıştı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, kendi tarz ve üslubuna uygun biçimde olaya müdahil olmakta gecikmemişti:
“Bu aydın müsveddeleri kalkıp devletin bir katliam yaptığından bahsediyor. Ey aydın müsveddeleri, siz karanlıksınız karanlık. Aydın falan değilsiniz. Sizler oraların adresini bilemeyecek kadar karanlık ve cahilsiniz.”
Kameralar karşısında ve ağır sözler eşliğinde barış akademisyenlerini hedef göstermiş, “bunlar zalimdir, bunlar alçaktır” dedikten sonra “bütün yargı makamlarını, üniversitelerin senatolarını, anayasamız ve yasalara ters bu hareketleri sebebiyle göreve davet ettim.” diyerek “atılması gereken adımların süratle atılması gerektiği” talimatı verdiğini hatırlatmıştı.
Sonrası tam anlamıyla bir hukuk katliamına dönüştü, bekleneceği üzere.
“Yargı” aygıtları, hedef gösterilen akademisyenlerin üzerine atılıp “gereğini yerine getirdi”. Seri halde “yargısız infaz”larla ağır hak ihlallerine sebebiyet verildi.
İstifaya, emekli olmaya zorlanan, istifa eden ve emekli olan, işten çıkartılan ve OHAL KHK’sı ile kamu görevinden ihraç edilen toplam kişi sayısı 549. Terör Örgütü Propagandası yaptığı gerekçesiyle 822 kişi hakkında dava açıldı. 4 kişi tutuklandı.
Olağanüstü Hal döneminde hak ihlaline uğrayanların haklarını almaları önünde takoz olmak, mahkemelerin iş yükünü azaltmak, zaman kazanmak, iç hukuk yollarını uzatmak, Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne müracaatı yıllar yılı geciktirmek için kurulan OHAL Komisyonu da görevini layıkıyla yerine getirdi ve başvuruları yüzde 90’ın üzerinde bir oranda reddetti.
KHK’lıların sivil ölüme mahkum edilmeye çalışıldığını ifade edip yaşananlara itiraz eden, adalet talep eden insanların sesleri duyulmadı ne yazık ki.
Yıllar geçerken, siyasi baskı altında olmasa hukuk adına çıtayı yükselten kararlara imza atacağına inandığım Anayasa Mahkemesi nihayet 26 Temmuz 2019’da kafasını kaldırdı ve bildiriyi imzalayan akademisyenlerin cezalandırılmasının “ifade özgürlüğü ihlali” olduğuna hükmetti.
Beğenilmeyen Anayasa Mahkemesi kararları bu ülkede bir süredir uygulanmadığı için geçen yıllar içinde ilgili AYM kararı da olumlu sonuç doğurmadı. Hakların iadesi ve zararların tazmini yolu açılmadı. Henüz Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kapısı çalınamadığı için mağdur edilenleri mağdur etmeye devam etmek için daha vakit vardı!
Merak edenler Barış Akademisyenlerinin nasıl bir bildiriye imza attıklarına bakabilir, kısa bildirinin tam metnini bir tık ötede okuyabilirler.
(Eğer tüm bu olanlardan sonra ülkenin cumhurbaşkanı yanılmışsa da, “hiiç sorun değil”, ben “Şahsım” adına milletimden, hassaten akademisyenlerden özür dilerim, olur biter! Yani, özürse, özür dileme noktasında üzerime düşeni yaparım.)
“Yanılmışım, Allah affetsin” demek cumhurbaşkanı için yeterli. Öbür dünya bir kenara ama bu dünyada herhangi bir hukuki, cezai sorumluluğu yoktur kendisinin.
1128 kişiye “alçak” de, basını ve yargı gücünü arkana alarak itibarlarına saldır, büyük bir ayrımcılığa maruz bırakıp hayatlarını zorlaştır, hiiç sorun değil. Her şey bu milletin gözleri önünde olduğu halde tenhada bile özür dileme. Ben “Şahsım” adına özür dilerim. Ne de olsa çok utandık. Bu da vatandaşlık görevimiz.