Kimi isim ve çevreler ülkede deizm ve ateizmin yaygınlaştığından şikâyet ediyor. Böyle bir şeyin nasıl mümkün olabileceğine hâlâ akıl-sır erdiremiyorlarmış. Hem de tarihin öznesi olarak kendi içlerinde böyle bir gelişmenin yaşanması kabul edilemezmiş.
Hem Müslümanlığı şoven söylemle birleştirip hem de bu söylem ve yapıyla İslam sancaktarlığı misyonunu sahiplenmek başka bir arıza olmakla birlikte bahse mevzu kişiler içinde bulundukları toplumsal ve siyasal işleyişe ne kadar yabancılaştıklarının farkında bile değiller.
İnsanlar, içinde bulunduklarını düşündükleri bir inanç sistemini hemen terk ederler mi?
Hz. Peygamberin Medine’de kurduğu siyasal düzen/toplumsal ahenk ister istemez çevre boy ve topluluklar tarafından yakından takip ediliyordu. Arabistan’da ittifaklarla vâr olan ve çoğu zaman saldırı ve yağmaya açık topluluklar yükselen bu yeni güce bîgane kalmadılar ve ona bağlandılar. Bu siyasal bağlılık ittifaklarla vâr olan mezkûr yapılar için yeni bir şey değildi ancak Medine’deki önder aynı zamanda Allah’ın elçisi idi ve insanları çok daha başka bir şeye davet ediyordu.
Hucurât sûresinin meşhur 14. ayeti buna işaret eder. Hz. Peygamberin yükselttiği siyasal yapının yakaladığı rüzgâra teslim olan bedeviler, daveti şeklen kabul etmelerinden mülhem, imana erdiklerini düşünüp beyan ediyorlardı. Ayetin cevabı ise bambaşkaydı:
Bedeviler, ‘İman ettik’ dediler. De ki: ‘Siz iman etmediniz; ancak ‘İslam (müslüman veya teslim) olduk deyin. İman henüz kalplerinize girmiş değildir. Eğer Allah’a ve Resûlü’ne itaat ederseniz, O, sizin amellerinizden hiç bir şeyi eksiltmez. Şüphesiz Allah çok bağışlayandır, çok esirgeyendir.’ (Hucurât, 14)
İnsanların önemli bir kısmı, içinde bulunduğu şartlar nedeniyle iman ettiğini sanabilir. İmanın kalplere yerleşmesi ise bambaşka bir şeydir. Hidayet, emek verilerek yürütülen sorgulama ve arayış süreciyle ilahi lütfun kesiştiği noktada tecelli eder. Özgürlük, adalet ve dayanışma temelinde şekillenen “Dâru’s-Selâm”a katılmak imana ulaşmayı zorunlu kılmaz. Gerçekleşen hadise sadece o yapıya teslim olmaktır. İmanın, arzu edildiği takdirde bahsettiğimiz usulle bir nimet olarak gelmesi umulur.
Hz. Peygamberin hakiki ashabı kaç kişiydi? Kaç kişi iman lütfuna zorlu sorgulama ve bedel uğraklarını aşarak ulaştı? Sonra kaç kişi ya da topluluk fevç fevç/dalga dalga[1] bu rüzgâra katıldı? Onların iman iddiaları Kur’an’ın bedevilere yaptığı iman uyarısıyla ne kadar ve hani seviyelerde benzerlik taşıyordu?
Demek ki aslolan mü’min ve muvahhid, adanmış, öncü bir toplulukla barış, eşitlik, adalet, dayanışma ve özgürlükten yana bir rüzgâr yaratmakmış. O rüzgâr herkesi içine alır, peşine takar Dâru’s-Selam’a götürürmüş.
“Dâru’s-Selam”da, yani barış ve esenlik yurdunda huzur dolu ve her tür kötülükten emin bir yaşamın imanın kalplere nüfuzunu nasip etmesi umulur.
Dâru’s-Selam yerine her tür kötülüğün, huzursuzluğun, sömürü ve ifsadın egemen olduğu, muttakilerin yerine soytarı ve şarlatanlığın sahneyi ele geçirdiği bir yerde ne olur peki? İmanları kalplerine uğrayacak bir vasat bulmaktan aciz kişiler ne yapar? Barış, huzur, esenlik ve dayanışmayı vaat eden İslamiliğin yerine çıkar ve hoyratlığın geçer akçe olduğu, dinin ancak bir gösteriş malzemesi olacak kadar değer gördüğü bir yerde insanların imanı bütün bu kepazeliklerden nasıl etkilenir?
Yazının başında sözünü etiğim ve okuyanların pek rahat bir şekilde tahmin ettiği o isim ve çevreler kendilerini, toplumlarını, o toplumun hâl-i hazırdaki kuşaklarını peşinen müslüman/mü’min görüyorlar, hatta tarihin en mümtaz insan topluluğu addediyorlar ama işte maalesef onların Allah Resûlü’nden ve Kur’an ayetlerinden zerre haberdar olmadıkları böylece ortaya çıkmış bulunuyor.
Sünnetullahın/Allah’ın yasalarının sosyolojik boyutundan haberdar olmadan hiçbir süreç layıkıyla idrak edilemez. Siz, din-iman söylemleriyle ilerletilen arsızlık ve kabalıktan, yağma ve talandan, yani bilcümle hoyratlıktan gençleri habersiz mi sandınız? Kurduğunuz düzenin esenlik ve barış yurdu idealine hizmet edip etmediğini kimsenin anlamadığını mı sandınız?
Tarihin yasalarını, Hz. Peygamberin örnekliğini, Kur’an’ın rehberliğini tahkik edip kavramadan bir müddet hamaset yapılabilir ama bunun sonu elbette ancak hüsrandır. Teslim olunacak bir barış ve esenlik yurdu dairesi yoksa, adalet ve özgürlüğün, dayanışma ve direnişin rüzgârı insanları, halkları katıp önüne götürmüyorsa, iman da bütün rezalet ve pespayeliklerin toz ve toprağı sebebiyle görünür olmaktan çıkmışsa kendileri için endişelendiğiniz gençlerin durumu başka ne olabilir ki!
Keşke onlardan önce dönüp kendinize baksaydınız! Acaba, bütün bu tablonun neresinde, hangi noktasındayız, diye!
[1] Nasr Sûresi (110/1-3): 1. ALLAH’ın yardımı ve zafer geldiğinde, 2. ve insanların Allah’ın dinine dalga dalga girdiklerini gördüğünde, 3. Rabbinin sınırsız şanını yücelt, O’na hamd et ve O’ndan mağfiret dile: çünkü O, her zaman tevbeleri kabul edendir.