Eylemden, söz söylemekten alıkoyan baskı aygıtları vicdanen yorar ve insanın onurunu zedeler. Evinin basılma ihtimaline karşı bazı kitapları bulundurmak istemezsin. Yeri gelir baskıdan düşüncelerini yazamaz, günlük tutamazsın. Gecikmiş bu yazı, yaşamanın ve tanık olmanın bir ürünü.
KHK ile mesnetsiz ihraç edildiğim zaman eşim hamileliğinin son aylarındaydı. Bu yüzden bir gözaltı süreci olacaksa evden alınmamalıydım. Dışarı çıktığımda özellikle GBT yapan polislere yanaşıyordum. Doğum yaklaşınca da akrabaların evinde kaldık. Bu süreçte az dolanmadım Beykoz kıyılarında. Ama o çok etkilendiğim Boğaz’dan tat alamıyordum. Bilhassa akşam vakitlerinde eve gidememenin sızısıyla Ahmet Örs’ün mısraları dolanıyordu içimde:
Akşam oldu herkes evine dönüyor, sen Akdeniz’in serin sularına
Akdeniz’in serin sularına gömülüyorsun herkes seni biliyor
Seni biliyor çakallar, sırtlanlar, analizler, seni biliyor intihar komandoları
Bir cami daha havaya uçuyor, tel örgülere takılıyor ablanın saçları[1]
Evinde evsizliği, doğup büyüdüğün yurtta yurtsuzluğu tadınca dünyaya olan güveni yitiriyorsun. Fâni dünyaya bağlanmama açısından bu yitimi hissetmeli miydik? Hem benim yaşadığım neydi ki tel örgülere takılan saçların ve Akdeniz’in serinliğine gömülen mültecilerin yanında! Savaş makinesinden Ortadoğu’da milyonlarcasının can, nesil, akıl, mal ve din emniyeti tehlikedeydi. Son yirmi yılda kaç milyon insan ölmüştü! Onlara bakıp avunmuyordum ve evet, imtihandı bu yaşadığımız ama zihinde, yürekte ve ruhta huzur namına bir şey kalmamıştı.
KHK’lılara iş yok, hanım da bebeğe bakıyor, derken iki yıl aile ve dost dayanışmasıyla maddi sıkıntı çekmeden yaşadık şükürler olsun. Tarafıma delil sunulmadan, yargılanmadan nasıl ihraç edildiysem iki yıl sonra benzer şekilde OHAL Komisyonu tarafından göreve iade edildim. KHK sürecini ağır geçirenlere nazaran hafif atlattık.
OHAL’in sertliği, aleni siyaset yürütememe, terörist etiketinin zorluğu vs. birçok sebepten KHK’lıların sesi istisnalar dışında çıkmadı. OHAL sonrası kurdukları platformlar, yaptıkları eylem ve açıklamalarla haklarının ve adaletin peşinde seslerini yükseltiyorlar.
Biraz önce sözünü ettiğim istisnalardan birine -lise son sınıftaki edebiyat öğretmenim Erdoğan Canpolat’a- değinmek istiyorum. OHAL’in şedid dönemlerinde ihraç edilen üç arkadaşıyla Malatya’da KHK’lara karşı yaptıkları eylemler sebebiyle yüze yakın kez gözaltına alındı. Ankara Yüksel Caddesi’ndeki eyleme destek için katılan hocamın kaburgası müdahale sırasında kırıldı.[2]
OHAL ve KHK düzenine karşı birkaç eyleme katıldım, şiir yazdım ama hocam kadar cesur olamadım.
OHAL Komisyonu 28 Ekim 2021 tarihinde bir açıklama yaptı. Buna göre komisyon dört yıl içinde 126 bin 758 hak ihlali başvurusundan 118 bin 415’iyle ilgili karar verdi. Bunun 103 bin 365’i redken 15 bin 50’si kabul edilen… İş kazası veya cinayeti sonrası görevine iade edilenler olduğu gibi intihar ettikten sonra masumluğu ispatlananlar da oldu. Başvurusu kabul edildiği hâlde bir yıldır işbaşı yaptırılmayanlar da var!
Darbe girişiminde payı olanlar, halka namluyu çevirenler yargılanıp cezalarını almalı. Lâkin suçun tanımında ve suçlu ilan ediş uygulamasında kimi genişlik, kimi belirsizlik, kimi de keyfilik iltisakı olmayanları yaktı. Korku, menfaat, durumdan vazife çıkarma gibi türlü gerekçeyle muhbirleşen insanlar da hiçbir ilgisi olmayan birçok kişinin hayatıyla oynadı. Yönetenler bu karmaşa durumunu “at izi ile it izinin birbirine karıştığı” yönünde ifade etmişti. Adil ve şeffaf yargılama olmaksızın açığa alma, ihraç ve hapsetme gibi süreçler toplumda onulmaz yaralar açtı.
Hep kamu çalışanlarından söz ettim. Özel sektörde bu süreçten etkilenen kişi sayısının 250 bin civarında olduğu belirtiliyor. Tutuklunun kendisinin ve yakının ağır hastalığı hâlinde karşılaştığı zorluklar, gözaltı ve cezaevi koşulları, KHK’lılara iş verilmemesi gibi sıkıntılı birçok mesele var. Hukukun dışına atılan, ölü muamelesi yapılan KHK’lılar tükenmeyen hasretle adalet bekliyor.
[1] Ahmet Örs, Tasfiye 51, sayfa 2-3
[2] üç beş kişi direniyor meydanlarda yaka paça
direniyor kaburganın kırılan sesiyle şekeriyle tansiyonuyla
açlık değil açtır mahkûm edilen açlık değil
ihraç kör memurun halüsinasyonu mu yaşananlar
küçük kız kusmukla hafızasını yitiriyor
bebek dünyayı ağlıyor
(Halil Toprak, Tasfiye 55, sayfa 2)
